پائولو مالدینی ؛ صخره بلند دفاعی روسونری

در این یادداشت دوران ورزشی پائولو مالدینی ، اسطوره باشگاه میلان را بررسی خواهیم کرد که سال ها کاپیتان این تیم بود.

نگاهی به دوران فوتبال پائولو مالدینی

پائولو مالدینی در مصاحبۀ مشهوری گفته بود:

اگر بخواهم تکلی بزنم، در آن زمان مرتکب اشتباه بزرگی شده‌ام.

به وزن و قدرت موجود در این نقل قول‌ها و قدرتی که پشت آن‌ها وجود دارد توجه کنید، خصوصا در دورانی که دفاع کردن به عنوان امری تیمی شناخته می‌شود. هرچند این موضوع حقیقت دارد که در فوتبال مدرنِ امروزی، مهاجمان در بازار ارزش بیشتری نسبت به مدافعان دارند. سخنان مالدینی بسیار قدرتمند بودند اما او از هنر دفاع کردن صحبت می‌کند که شخصیتش را در مدتی طولانی ساخت و تمام موفقیت‌های ورزشی‌اش را مدیون آن می‌باشد. این‌ها ویژگی‌های مردی بود که نگرشی تازه نسبت به بازی داشت و موقعیت او در زمین بازی بسیار برنامه‌ریزی شده و دقیق بود؛ به شکلی که هدف او از دفاع کردن تنها تکل زدن نبود، بلکه با بازی کردن و یارگیری، رقیب را از جریان مسابقه خارج می‌کرد. مالدینی بیش از یک مدافع بود و حکم خدا را در ترکیب تیم ملی ایتالیا و آث میلان داشت. بی دلیل نبود که مردم او را با بهترین مدافعان جهان مقایسه می‌کردند و با کمال احترام باید خاطر نشان کرد که هیچ کس حتی نزدیک به ثباتی که او سال به سال از خودش نشان می‌داد هم نشده است.

برای نام بردن از دو مهاجم تمام عیار کافی است بازی‌های امثال لیونل مسی و کریستیانو رونالدو را مشاهده کنید؛ حرکت در محوطه جریمه حریفان و به ثمر رساندن گل‌های استثنایی، اصلی‌ترین دلایلی است که آن‌ها هرساله هواداران زیادی را به خودشان جذب می‌کنند. این همان دلایلی است که هواداران فوتبال به سبک بازی تهاجمی علاقه دارند. مهاجمان و بازی‌سازها با ساختن موقعیت‌ها و به ثمر رساندن گل‌ها به افتخارات فردی دست پیدا می‌کنند. اما وقتی نوبت به بهترین مدافعان جهان حتی در طول تاریخ فوتبال می‌رسد، برای من یک نفر در صدر لیست برترین فرماندهان انتهای زمین قرار دارد و آن فرد کسی نیست جز پائولو مالدینی. بازیکنانی همچون مالدینی یک بار در هر نسل ظهور می‌کنند. سطح دفاع کردن او، آگاهی از شرایط موجود در زمین، رهبری آث میلان و تیم ملی ایتالیا او را نه تنها به مدافعی استاندارد در تیم باشگاهی و ملی‌اش تبدیل کرد بلکه از او بازیکنی بااهمیت از بین تمامی بازیکنان تیم، ساخت. او به عنوان یک بازیکن، تمام دوران فوتبالش را در میلان گذراند و بازیکنی تک‌ باشگاهی بود؛ این مسئله یکی از مواردی است که در فوتبال مدرن افزایش یافت. موفقیت‌های او در پیراهن میلان ثابت شده و مشخص هستند. چیزی که او را خارج از موفقیت‌های فردی، باشگاهی و ملی مهم و خاص کرده، نگرش او نسبت به دفاع کردن است.

فوتبال ایتالیا همواره به سبب بازیکنانی که وارد بازار می‌کند و آن‌ها از مدافع بودنِ خود افتخار می‌کنند و اهداف و نگرشی جدید نسبت به این پست دارند، شناخته می‌شود. به همین دلیل است که فوتبال یک جنبه هنری پیدا می‌کند. مالدینی نه تنها در این قالب بازیکنی مناسب و درست به شمار می‌رفت بلکه در هر مرحله از دوران فوتبالش علی‌الخصوص در رده باشگاهی، پیشرفت می‌کرد و سطح بازی‌اش را ارتقا می‌بخشید، جایی که او موفق شد تا با آث میلان به قهرمانی در تمامی جام‌های داخلی و خارجی ممکن دست یابد. در طول دهه اول هزاره جدید، مالدینی و میلان به قهرمانی در هفت تورنمنت معتبر رسیدند که شامل یک قهرمانی در سری آ و دو قهرمانی در لیگ قهرمانان اروپا می‌شود که اگر کامبک رویایی لیورپول در استانبول به وقوع نمی‌پیوست به سه قهرمانی تبدیل می‌شد. پائولو مالدینی همچنین در رقابت برای کسب جایزه توپ طلای سال ۲۰۰۳، بعد از پاول ندود و تیری هانری در جایگاه سوم قرار گرفت؛ در حقیقت دو بازیکن تهاجمی گوی سبقت را از او ربودند. در طول این سال‌ها همچنین مالدینی به سبب ثبات بالایی که عملکردش در طول دوران حضورش در میلان داشت جوایز زیادی را به دست آورده است.

عظمت و بزرگی وی بیش از تعریف و تمجیدها و جوایزی است که اغلب با آن‌ها، او را می‌سنجند؛ این چیزی است که فوتبال مدرن و هواداران آن، رسانه‌ها و منتقدان دوست دارند به وقوع بپیوندد و بزرگی او هرساله بیشتر نادیده گرفته شود. توانایی‌های بالا و منحصر به فرد او در دفاع کردن در زمین به الگویی برای مدافعان امروزی که به صورت نفر به نفر یا مبتنی بر سیستم تیم‌هایشان دفاع می‌کنند، تبدیل شده است. رفتار حرفه‌ای و پسندیدۀ مالدینی در خارج از زمین بازی، آن هم در زمانی که فوتبال ایتالیا از جنجال و فساد‌های بزرگی رنج می‌برد، معمولا نادیده گرفته می‌شود؛ این در حالی است که آرام بودن در حالی‌که طوفان بزرگی در اطراف شما در جریان است، به هیچ عنوان کار ساده‌ای نیست. در همین دوره بود که نسل جدیدی از بازیکنانِ با روحیات تهاجمی وارد فوتبال ایتالیا شدند و شروع به کار کردند، اما با این وجود مالدینی همانند سابق به درخشش‌هایش در زمین ادامه می‌داد تا نشان دهد با اینکه کم کم پا به سن گذاشته محسوب می‌شود اما همچنان روند رو به رشدش را حفظ کرده است. این‌ها در وصف مردی است که تمام فاکتورهای لازم برای تبدیل شدن به یک مدافع کامل و تمام عیار را داشت. سرعت بالای ذهن و پاهای مالدینی، با همه کاره بودنش ترکیب شده بود و این قدرت و تسلط را به او داده بود که بدون هیچ مشکلی به عنوان یک مدافع چپ یا مدافع وسط در زمین حضور یابد. مالدینی همچنین از قدرت بالا و قابل توجهی در تکل زدن برخوردار بود. می‌توان در مورد این مسئله بحث کرد که هیچ بازیکنی در طول تاریخ، بهتر و به موقع‌تر از مالدینی تکل نمی‌زده و شاید تنها کسی که در این مورد توانایی رقابت با پائولو مالدینی را دارد، فرانکو بارسی باشد.

مجدداً مشهورترین نقل قول پائولو مالدینی را با یکدیگر مرور می‌کنیم:

اگر بخواهم تکلی بزنم، در آن زمان مرتکب اشتباه بزرگی شده‌ام.

این‌ها صحبت‌ها و عقاید مدافعی است که با وجود اینکه تبحر و قدرت خاصی در تکل زنی داشته اما سعی می‌کرده تا بیشتر با قطع توپ پاس‌های حریفان، از گل خوردن تیم‌هایش جلوگیری کند و از انجام بازی خشن و به حاشیه بردن مسابقه جلوگیری کند. مالدینی در طول دوران بازی‌اش بیش از یک مدافع بود، او یک فوتبالیست حقیقی و همه کاره بود. او همانطور که بازیکنی تخریب‌گر بود، به همان اندازه سازنده ظاهر می‌شد. پائولو می‌دانست که چه زمانی حمله کند و چه زمانی مالکیت توپ را حفظ کند. او روی هوا بسیار مسلط ظاهر می‌شد و از نظر فیزیکی هم به مانند یک ناخن سخت بود. نه تنها توصیف تاثیرات بازی پائولو مالدینی بلکه توصیف عمق دوران فوتبالی او کار بسیار دشواری می‌باشد. دستارودهای تیمی و شخصی مالدینی به خوبی ارزش بالای او را نشان می‌دهند. با این حال تاثیرات او در بازی‌ تیم‌هایش چیزی نیست که بتوان به این سادگی بیان کرد و در ادامه از خاطر برد.

پائولو مالدینی نخستین بازی‌اش در ترکیب آث میلان را در حالی‌که ۱۶ سال سن داشت، به عنوان یار تعویضی در فصل ۸۵-۱۹۸۴ انجام داد. در سال‌های پیش‌رو، او در تیمی که مدافعان باتجربه‌ای چون الساندرو کاستاکورتا، مائورو تاسوتی و فرانکو بارسی را داشت، خودش را جا انداخت و به یکی از ارکان اصلی ترکیب روسونری تبدیل شد. در سال ۱۹۸۸ که میلان برنده اسکودتو شد و سوپر کاپ ایتالیا را هم فتح کرد، مالدینی بخشی از دفاع تیمِ آریگو ساکی بود که در خط حمله آن مثلث هلندی مارکو فان باستن، رود گولیت و فرانک رایکارد خوش می‌درخشیدند. در حالی‌که مربیان، هم‌تیمی‌ها و هواداران زیادی در طول این مدت آمدند و رفتند، مالدینی همچون عضوی جدانشدنی از میلان در سن سیرو حضور یافت. او همچون صخره‌ای نفوذ ناپذیر در خط دفاعی میلان حاضر شد و وقتی شرایط سخت می‌شد، قامت این صخره را بالاتر هم می‌برد.

با این حال شاید رمز و راز موجود در بازی امثال مالدینی برای تماشاگران جذاب و فریبنده باشد. چشمان بینندگان فوتبال معمولا عادت کرده که صحنه‌های پیش‌بینی شده‌ای را ببینند اما هرچه بیشتر این تلقین انجام شود، اتفاقات غیرمنتظره بیشتری در طول بازی رقم می‌خورد. این مسئله را می‌توان به نقل قول مشهور مالدینی در مورد تکل زدن تعمیم داد، کاری که او به خوبی توانایی انجامش را داشت. هوش و موقعیت او در خط دفاعی تیم دنیای بزرگ دیگری بود. اگر مالدینی در فوتبال امروز جایی داشت، قطعاً می‌توانست به بهترین مدافع فوتبال جهان تبدیل شود. برخی معتقدند که در این صورت، مالدینی در فوتبال مدرن امروزی حرفی برای گفتن نداشت و مهاجمان هم هیچ ترسی از رویارویی با او نداشتند. آن‌ها اشتباه می‌کنند، چراکه باید در چهره مالدینی فردی بی‌رحم و باهوش که هرگز متوقف نمی‌شود، از پا نمی‌افتد و تا سوت پایان بازی دست از جنگیدن بر نمی‌دارد را ببینند. در یک کلمه او در زمین بازی یک “ترمیناتور” بود. مهاجمان امروزی هیچ‌یک از آن‌ها را نمی‌خواهند.

احتمالا بازیکنان فوتبال امروزی توانایی حمله کردن به سمت پائولو مالدینی، تلاش برای رد شدن از او و یا حتی بازپس گیری توپ از او را نداشتند و با توجه به بی‌رحمی و قدرت رهبری بالای این بازیکن فرصت یا جرئت تکل زدن و درگیری با او را هم نداشتند. او همه این کارها را در حد فاصل سال‌های ۱۹۸۵ تا ۲۰۰۹ انجام داد و در حالی‌که ۳۹ سال سن داشت همچنان در حال به دست آوردن جوایر فردی و تیمی متعددی بود. پائولو مالدینی نقش یک جادوگر را در زمین بازی ایفا می‌کرد؛ موقعیت‌ سنجی، شگرد او بود. قدرت بالای مالدینی در یارگیری و تکل زنی به قدری بالا بود که رد شدن از او را برای بازیکنان حریف به عملی غیرممکن تبدیل کرده بود. بازیکنانی همچون پائولو مالدینی کم‌نظیر هستند و بعید نیست که در ادامه زدگی‌مان دیگر هرگز بازیکنی را با استانداردها و قابلیت‌های او در طول دوران بازی‌اش، مشاهده نکنیم. افرادی که موفق به تماشای بازی‌های او شدند بسیار خوش‌شانس بودند. افراد جوان‌تر و ناآگاه از سطح بازی مالدینی هم می‌توانند به ویدئو‌های به جا مانده از بازی‌های او نگاه کنند و از بازی او درس بگیرند، زیرا این استاندارد دفاعی بسیار کم‌نظیر و نادر است. بی‌دلیل نیست که مردم وقتی با او مواجه می‌شوند به شوخی این جمله را به زبان می‌آورند:

اگر پائولو مالدینی وزیر دفاع بود، هیچ کشوری نمی‌خواست که به ایتالیا حمله کند.