چگونه لوییز فن خال بار دیگر آلکمار را پادشاه فوتبال هلند کرد

در یک جشنواره محلی در تابستان ۲۰۰۸، لوییز فن خال اعلام کرده بود که آلکمار جام قهرمانی اردیویژه را در ۱۹ آوریل سال بعد بالای سر خواهد برد.

دوران حضور لوییز فن خال در آلکمار

این در حالی بود که آن‌ها فصل را در جایگاه یازدهم جدول به پایان برده بودند و فن خال هم از پایان کارش در این تیم خبر داده بود اما به سبب خروج چندین بازیکن در پایان آن فصل، به کارش در آلکمار ادامه داد. با اعلام برنامه فصل ۰۹-۲۰۰۸ اردیویژه، مشخص شد که آلکمار در تاریخ ۱۹ آوریل بازی ندارد تا به این ترتیب یکی از پیش‌بینی‌های فن خال درست از آب در نیاید. از طرفی ۳۷ سال از آخرین قهرمانی آن‌ها در بالاترین سطح فوتبال هلند می‌گذشت. وقتی که فن خال در ژانویه ۲۰۰۵ هدایت آلکمار را به عهده گرفت، به اعتماد به نفس مضاعفی برای ادامه حضورش در دنیای مربیگری نیاز داشت. دستاوردهای فوق العاده او روی نیمکت آژاکس و بارسلونا در دهه ۹۰، با دوران ناامیدکننده‌اش در تیم ملی و یک بازگشت ناخوشایند به نیوکمپ همراه شده بود. او پیش از بر عهده گرفتن هدایت آلکمار نیز به عنوان مدیر فنی آژاکس در هلند مشغول بود اما بعد از به توافق نرسیدن با رونالد کومان از کارش استعفا داد.

طی هشت سالی که از زمان جدایی فن خال از آژاکس می‌گذشت، تنها یک تیم هلندی جواز حضور در مراحل حذفی لیگ قهرمانان اروپا را به دست آورده بود و اکثر ستارگان فوتبال این کشور در اردیویژه بازی نمی‌کردند. ستارگان درخشانی نظیر زلاتان ابراهیموویچ، آرین روبن و روبین فن‌پرسی لیگ‌های بزرگ اروپایی را انتخاب‌های جذاب‌تری می‌دانستند. آلکماری‌ها نیز در تلاش بودند تا بعد از سال‌ها سقوط و صعود، به روزهای خوبی که در سال ۱۹۸۱ داشتند برگردند. آن‌ها در آن سال آخرین قهرمانی‌شان در اردیویژه را به دست آوردند و به فینال جام یوفا رسیدند اما در آنجا طی دیداری رفت و برگشت به ایپسویچِ بابی رابسون باختند. جام حذفی هلند نیز در آن سال نصیب آلکمار شد و آن‌ها در فصل بعدی هم موفق به دفاع از عنوان قهرمانی‌شان شدند. ادی تریتل، هوگو هوونکمپ، پیتر آرنتز و پیر تول ستارگان آن سال‌های آلکمار بودند. آلکمار در ژانویه ۲۰۰۵ فن خال را جانشین کو آدریانسه کرد؛ این در حالی بود که فن خال در روزهای پایانی فوتبالش پیراهن قرمز و سفید آن‌ها را به تن می‌کرد و در روزهایی که هانس آیکنبروک به دلیل مشکلات قلبی نمی‌توانست روی نیمکت آلکمار بشیند، عملا هدایت تیم را به عهده می‌گرفت.

بعد از قهرمانی سال ۱۹۸۱ آلکمار در اردیویژه، این جام بین سه تیم آژاکس، آیندهوون و فاینورد دست به دست می‌شد. قهرمانی در لیگ بسیار رویاپردازانه بود، بنابراین حرف زدن از قهرمانی، در این تیم مثل یک شوخی بود؛ شاید بالاتر از یکی از سه تیم مذکور قرار می‌گرفتید یا حتی به نایب قهرمانی می رسیدید، اما کنار زدن همه آن‌ها حکم یک رویای دست نیافتنی را داشت. فن خال به آلکمار کمک کرد تا پشت سر آیندهوون و آژاکس در رده سوم اردیویژه قرار گیرند؛ این بهتزین نتیجه آن‌ها طی ۲۳ سال قبلی بود. آن‌ها به نیمه نهایی جام یوفا هم صعود کردند و تنها گل میگل گارسیا در وقت‌های اضافه دیدار برگشت با اسپورتینگ بود که جلوی صعودشان به فینال را گرفت. در آن تابستان تغییرات زیادی در آلکمار به وجود آمد؛ آن‌ها در خط هافبک استین شارز و دمی دی‌زیو را از ویتسه و گو اِهد ایگلز خریدند، شوتا آرولادزه را برای خط حمله از رنجرز به خدمت گرفتند و گریتار استینسون، دفاع راست یانگ بویز را جذب کردند. استینسون به همراه کیو جالینز در پیشرفت خط دفاعی تیم کمک بسیاری کردند. شارز در کنار دنی لاندزات به دیکته کردن بازی آلکمار به حریفان در میانه میدان کمک می‌کرد و ‌آرولادزه نیز با ۱۸ گلی که به ثمر رساند، نقشی کلیدی در قرارگیری آلکمار بالاتر از آژاکس و در رده دوم جدول، ایفا کرد.

این در حالی بود که آیندهوونِ گاس هیدینک با بازیکنان بااستعدادی چون فیلیپ کوکو، الکس، ابراهیم آفلای و جفرسون فارفان که در اختیار داشت با اختلاف ده امتیاز نسبت به آلکمار بازهم به قهرمانی در لیگ رسید. نایب قهرمانی آلکمار، این شانس را به آن‌ها داده بود تا برای صعود به مرحله گروهی لیگ قهرمانان اروپا در پلی آفی چهار تیمه به رقابت با فاینورد، آژاکس و گرونینگن بپردازند. به نظر می‌رسید که استادیوم ۱۷ هزار نفری جدید آلکمار که در آن تابستان افتتاح می‌شد سزاوار میزبانی کردن از بزرگ‌ترین تورنمنت باشگاهی اروپا باشد. هرچند که با شکست آلکمار از گرونینگن در نیمه نهایی، آن‌ها باید در جام یوفا حاضر می‌شدند. این در حالی بود که فن خال در پایان آن فصل چندین ستاره کلیدی‌اش را از دست داد. در آن تابستان، آلکمار میانگین سنی ترکیبش را پایین‌تر آورد؛ این اتفاق با خروج امثال هندریک تیمر، دنی لاندزات و کنث پرز و ورود جوانانی چون موسی دمبله، رایان دانک و مارتن مارتنس عملی شد.

‌در اواخر ماه اکتبر، آیندهوون بالاتر از آلکمار بود اما آن‌ها هنوز شکست‌ناپذیر بودند و جزو تیم‌های بالای جدول به شمار می‌رفتند. فن خال و سرمربی جدید آیندهوون یعنی کومان بار دیگر به رقبای یکدیگر تبدیل شده بودند. کومان موفق شد تا با پیروزی ۳-۱ تیمش در AZ Stadion پرچم آیندهوون را بالا ببرد اما این شکست موجب از بین رفتن آرزوهای رویاپردازان آلکماری نشد. ترکیب آرولادزا و دنی کورسمانس در خط حمله آلکمار گل‌های زیادی را برای آن‌ها به همراه داشت. زوج خط حمله آلکمار توسط دمبله ۱۹ ساله که در آغاز دوران فوتبالش قرار داشت نیز همراهی می‌شد. این کورسمانس بود که با گل دقایق پایانی‌اش مقابل آیندهوون در ماه فوریه، موجبات چهارمین پیروزی از روند ۱۵ بازی بدون شکست آلکمار را فراهم آورد؛ به این ترتیب آلکمار در حالی پا به روز پایانی لیگ گذاشت که بالاتر از آیندهوون و آژاکس، جام قهرمانی را در دست داشت. آلکمار با تفاضل گل بهتر نسبت به آیندهوون و آژاکس در صدر جدول قرار داشت و در آستانه نخستین قهرمانی‌اش بعد از ۳۶ سال قرار داشت و برای کسب این عنوان به یک پیروزی برابر تیم ضعیف اکسلسیور در روتردام نیاز داشت.

در یک پایان کابوس‌وار، آلکمار با نتیجه ۳-۲ شکست خورد. با اخراج بوی واترمن در دقیقه ۷۰ بازی، آلکمار ده نفره به کارش ادامه داد و با وجود اینکه دو بار بازی را به تساوی کشید و اسکلسیور هم در ادامه ده نفره شد اما با دریافت گل سوم در وقت‌های اضافه جام قهرمانی را از دست داد. با توجه به اینکه پیش‌بینی می‌شد آلکمار قهرمان اردیویژه شود، جام اصلی در روتردام قرار داشت و آیندهوون که با شکست آژاکس عنوان قهرمانی را از آن خودش کرد ناچار به بالای سر بردن کپیِ جام اصلی بود. یک هفته بعد، آلکمار به روتردام بر می‌گشت تا در فینال جام حذفی به مصاف آژاکس برود. فن خال در مقابل تیم سابقش قرار گرفته بود و یاپ استام آخرین بازی پیش از بازنشستگی‌اش را انجام می‌داد. هر دو تیم بعد از شکستی که در قهرمانی در لیگ داشتند نیازمند پیروزی در این بازی بودند. در ابتدا این دمبله بود که دروازه آلکمار را باز کرد اما در آغاز نیمه دوم، کلاس یان هونتلار برای آژاکس گلزنی کرد و کار را به تساوی کشید. بازهم سنگینی تاریخ روی دوش آلکماری‌ها حس می‌شد؛ آن‌ها بعد از قهرمانی‌شان در جام حذفی ۱۹۸۲ دیگر به قهرمانی در هیچ جام معتبری نرسیدا بودند و تنها به قهرمانی در سطح دوم فوتبال هلند در سال‌های ۱۹۹۶ و ۱۹۹۸ رسیدند.

گابری از آژاکس اخراج شد و در ۳۰ دقیقه وقت‌ اضافه، جولیان جنر و آرولادزه موقعیت‌های مسلم گلزنی را برای آلکمار تبدیل به گل نکردند تا شکست آن‌ها در ضربات پنالتی دردناک‌تر شود. تیم فن خال در فاصله یک هفته فرصت دوگانه داخلی را از دست داد و در پلی آف لیگ قهرمانان اروپا نیز قائله را به آژاکس باخت. فصل بعدی که با عمل جراحی لوییز فن خال و حضورش در کنار زمین با یک ویلچر آغاز شد خیلی خوب پیش نرفت. آن‌ها در زمستان و ماه‌های ژانویه و فوریه از مجموع ۹ بازی‌ای که کردند ۷ بار بازنده شدند که شامل یک شکست ۶-۱ مقابل آژاکس هم می‌شد. بدون حضور آرولادزه و کوورمانس، خط حمله آلکمار مثل گذشته قدرتمند نبود. آن‌ها در عوض گراتزیانو پله ۲۲ ساله را از لچه به خدمت گرفتند اما این مهاجم ایتالیا هرگز در هلند درخشان ظاهر نشد. مهاجم برزیلی آلکمار یعنی آری که اصلی‌ترین گلزن این تیم به شمار می‌رفت هم موفق نشد تا تعداد گل‌هایش را در پایان فصل اردیویژه دو رقمی کند. ‌این فصل در حالی به پایان رسید که ای‌زد آلکمار فصل را در جایگاه یازدهم جدول اردیویژه به پایان رساند. فن خال مدیریت آلکمار را به جدایی‌اش از تیم تهدید کرد اما سرانجام به اصرار بازیکنان تیم در آلکمار ماندنی شد.

او موفق شده بود تا باشگاه را در نزدیک‌ترین وضعیت ممکن سه دهه اخیرش به قهرمانی در یک جام معتبر قرار دهد اما یک فصل دیگر در آلکمار باقی ماند تا به کار ناتمامش پایان دهد. آن‌ها در بازار نقل و انتقالات تابستانی هم ابتکار عمل زیادی را به فن خال دادند؛ آلکمار ژیل سوِرت، نیکلای مویساندر، راگنار کلاوان و برت هولمن را به خدمت گرفت و با توجه به جدایی واترمن، سرجیو رومروی آرژانتینی را برای جانشینی از او در چارچوب دروازه به AZ Stadion آورد. حالا آن‌ها بار دیگر تیمی را در اختیار داشتند که از شانس بسیار بالایی برای صعود به تورنمنت‌های اروپایی برخوردار بود اما فصل برای آلکمار ناامیدکننده آغاز شد و آن‌ها دو بازی ابتدایی فصلشان را مقابل ان‌ای‌سی بردا و آدو دن هاگ واگذار کردند. بعد از آن، همه چیز تغییر کرد و آن‌ها با پیروزی‌های امیدوارکننده‌شان در برابر آیندهوون، آژاکس و فاینورد، تا ماه مارس به رکورد ۲۳ پیروزی در ۲۵ بازی دست یافتند و هیچ تیمی قادر به متوقف کردنشان نبود. تیم آلکمار به نوعی آیینه تمام نمای مربی تیم بود: سفت و سخت، کارآمد و بی‌رحم برای نتیجه‌گیری در هر بازی برای کسب موفقیت. موسی دمبله و مونیر ال حمداوی به کابوس تمامی مدافعان حاضر در اردیویژه تبدیل شده بودند و تا پایان فصل روی هم موفق به ثمر رساندن ۳۳ گل شدند. با این وجود بعد از اتفاقاتی که دو فصل قبل افتاد هنوز هیچکس شامپاین قهرمانی را آماده نکرده بود.

در حالی‌که آلکماری‌ها برای قهرمانی در اردیویژه به کسب ۹ امتیاز از ۵ بازی پیش‌رویشان نیاز داشت، موفق شدند تا مقابل ان‌ای‌سی بردا و آدو دن هاگ (که در ماه آگوست مقابلشان شکست خورده بودند) به پیروزی برسند و در آستانه قهرمانی قرار گیرند. شاگردان فن خال شانس این را داشتند تا بعد از ۳۸ سال اولین جام تیم را در دیداری خانگی مقابل ویتسه آرنهم میانه جدولی به دست آورند. اما آن‌ها آلکمار بودند؛ گل‌های الکس باتنر و ریکی فن ولفسوینکل، میزبان را با نتیجه ۲-۱ بازنده این نبرد کرد تا قهرمانی در لیگ به تعویق بیفتد. اما یک روز بعد و در روز ۱۹ آوریل (همان روزی که فن خال در تابستان قیلی وعده قهرمانی آلکمار در آن را دادا بود!)، آژاکس در خانه آیندهوون با نتیجه ۶-۲ در هم کوبیده شد تا قهرمانی تاریخی ای‌زد آلکمار در اردیویژه عملا قطعی شود. لوییز فن خال در طول چهار سال و نیم جنون آمیزش در آلکمار سرانجام موفق شد تا شهرت سابقش را به دست آورد. دوران حضور او در هلند و تیم ای‌زد آلکمار به دوران موفقیت‌آمیزش در بایرن مونیخ، تیم ملی هلند و قرارگیری دوباره‌اش در میان بهترین مربیان دنیای فوتبال منتهی شد.

قهرمانی‌های لیگ قهرمانان اروپا، شب‌های نیوکمپ، بازی‌های جام جهانی و حضور در تئاتر رویاها واژه‌هایی هستند که لوییز فن خال معمولا با آن‌ها تعریف می‌شود؛ گرچه دستاوردهای او به عنوان سرمربی ای‌زد آلکمار نیز باید در میان بزرگترین کارهای او قرار گیرد.