در این یادداشت به بررسی سنگین ترین شکست ها خواهیم پرداخت که نام منچستر سیتی هم در این بین دیده می شود.
از منچستر سیتی تا فاینورد؛ شکست های معروف
شکستهای پرگل در دنیای فوتبال حتی برای تیمهای نهچندان قدرتمند و مدعی نیز بسیار درهمشکننده هستند و در روحیه بازیکنان تیمها برای ادامه رقابتها بسیار تأثیرگذارند. چندی پیش و در چهارچوب مسابقات لیگ برتر انگلستان، ساوتهمپتون با نتیجه ۹-۰ برابر لسترسیتی شکست خورد، شبی ترسناک برای هواداران قدیسها! به همین مناسبت قصد داریم تعدادی از بدترین شکستهای تاریخ فوتبال و واکنش تیم تحقیر شده به آن شکست را در ادامه مسابقات با یکدیگر مرور کنیم.
۱. یوگسلاوی ۹-۰ زئیر (۱۹۷۴)
اغلب از این دیدار بهعنوان تیرهترین روز تاریخ فوتبال قاره آفریقا یاد میشود. نمایش افتضاح زئیر در مسابقات جام جهانی ۱۹۷۴ اغلب با این شکست سنگین برابر تیم ملی یوگسلاوی که حتی موجب خرابی اسکوربورد ورزشگاه شده بود بهیاد آورده میشود. نمایندگان آفریقا تورنمنت را چندان بد هم آغاز نکرده بودند. در اولین بازی و پس از تلاش سنگین خود، زئیر دو بر صفر مقابل اسکاتلند شکست خورده بود اما بیتجربگی در بزرگترین عرصه فوتبال، در بازی دوم مرحله گروهی یقه این تیم را گرفت. اما ظاهراً همهچیز به مسائل فنی مربوط نمیشود. پس از این شکست انگشتها به سمت مربی یوگسلاویایی زئیر یعنی بلاگوژ ویدینیچ نشانه رفت. او بدون هیچ دلیلی ستاره اصلی تیم در خط حمله یعنی مایانگا ماکو را از ترکیب اصلی خارج کرد و در طول بازی هم تعویضهای عجیبی انجام داد. بهنظر میرسید منبع اصلی این نمایش ملالتانگیز وعده پاداشها بوده باشد، مشکلی که در تورنمنتهای بعدی هم رشدی نداشته باشند. مدافع وقت زئیر، اموپو ایلونگا در سال ۲۰۰۲ به بی بی سی گفته بود:
ما این تصور اشتباه را داشتیم که وقتی از جام جهانی برگردیم میلیونر خواهیم بود. اما وقتی به خانه بازگشتیم حتی یک پنی هم در جیبمان نداشتیم.
قبل از مسابقات جام جهانی، رییس جمهور زئیر، موبوتو سسه سکو برای هرکدام از اعضای تیم یک ماشین خریده بود اما پس از این شکست سنگین شرایط تغییر کرد. ایلونگا در ادامه صحبتهای خود گفت:
او محافظان ریاست جمهوری را سراغ ما فرستاد تا تهدیدمان کند. آنها هتل را بهروی تمام روزنامهنگاران بستند و گفتند که اگر ما ۴-۰ به برزیل ببازیم، هیچکدام دیگر قادر نخواهیم بود که به خانه بازگردیم.
در کمال تعجب، زئیر تنها با نتیجه ۳-۰ به برزیل باخت و بازیکنان به خانههایشان بازگشتند. این کشور که حالا با نام جمهوری دموکراتیک کنگو شناخته میشود دیگر هرگز نتوانست مجوز حضور در جام جهانی فوتبال را کسب کند.
۲. مونشن گلادباخ ۱۲-۰ دورتموند (۱۹۷۸)
در روز آخر از فصل ۱۹۷۷-۱۹۷۸ بوندسلیگای آلمان، بروسیا مونشن گلادباخ این فرصت را داشت که در صورت کسب یک پیروزی پرگل و غلبه بر تفاضل گل مثبت ده تیم کلن جام قهرمانی را بالای سر ببرد. در کمال شگفتی، گلادباخ توانست ۱۲ گل به ثمر برساند اما کلن که خود سن پائولی را پنج بر صفر شکست داده بود در نهایت قهرمان شد. اما در دورتموند، بهای سنگینی بابت این شکست پرداخت شد. اوتو ریهاگل بلافاصله اخراج شد، دروازهبان تیم، پیتر اندرولات فروخته شد و تمام بازیکنان تیم از ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ مارک آلمان جریمه شدند. همچنین این بازی از نظر اتهامات مربوط به تبانی نیز مورد بررسی قرار گرفت اما چیزی اثبات نشد. اما تحقیری که صورت گرفت و نتیجهای که در پایان به نمایش درآمد تا به امروز یک رکورد در فوتبال آلمان محسوب میشود.
۳. مجارستان ۱۰-۱ السالوادور (۱۹۸۲)
در جام جهانی ۱۹۸۲ فوتبال اسپانیا، السالوادور جزو تیمهای بسیار ضعیف مسابقات محسوب میشد. بازی اول این تیم در مرحله گروهی نمیتوانست از یک فاجعه بدتر باشد. هرچند، بهیادماندنیترین لحظه بازی زمانی بود که مهاجم السالوادور یعنی لوییس رامیرز زاپاتا یک گل تسلیبخش را وارد دروازه مجارستان کرد و با شور تمام آن را جشن گرفت. این لحظه به یکی از قابهای دیدنی تورنمنت تبدیل شد و السالوادور در دیگر بازیهای مرحله گروهی عملکرد قابل قبولی داشت و با شکست ۱-۰ برابر بلژیک و ۲-۰ برابر آرژانتین در دو بازی دیگر مرحله گروهی حفظ آبرو کرد. این بازی در فرهنگ سالوادوری به یک اسطوره تبدیل شد و در سال ۲۰۰۷، فدراسیون فوتبال این کشور بیستمین سالگرد این بازی را با برگزاری یک دیدار دوستانه در مقابل مجارستان جشن گرفت. اینبار نتیجه بازی کاملاً قابل قبول بود، نتیجه تساوی ۲-۲!
۴. منچستریونایتد ۹-۰ ایپسویچ تاون (۱۹۹۵)
پس از سپری کردن سه فصل متوالی در بالاترین سطح فوتبال انگلستان، ایپسویچ دائماً در منطقه سقوط دستوپا میزد و فصل قبل از این بازی نیز تنها با یک امتیاز اختلاف از سقوط خود جلوگیری کرده بود. هرچند، دست سرنوشت بالاخره در فصل ۱۹۹۴-۱۹۹۵ اتفاقی شوم را رقم زد. یک نمایش مفتضحانه در اولدترافورد منجر شد تا «پسران تراکتور» بالاخره سقوط را تجربه کنند. نکته جالب در مورد این دیدار آن است که ایپسویچ در ابتدا فصل موفق شده بود شیاطین سرخ را در استادیوم خانگی یعنی پورتمن رود با نتیجه ۳-۲ از پیش رو بردارد اما قهرمانان برای گرفتن انتقام آن شکست با تمام قدرت در میدان حاضر شدند. اندی کول، مهاجم بزرگ یونایتد در آن دیدار پنج گل از نه گل تیمش را به ثمر رساند. این نتیجه هنوز هم در لیگ برتر انگلیس یک رکورد محسوب میگردد. ایپسویچ تاون فصل را در رتبه آخر جدول ردهبندی به پایان رساند و این درحالی بود که کریگ فارست، دروازهبان نگونبخت تیم پنج سال بعد با پیراهن وستهم نیز در تئاتر رویاها هفت گل دیگر از منچستریونایتد دریافت کرد.
۵. نیوکاسل یونایتد ۸-۰ شفیلد ونزدی (۱۹۹۹)
پس از هفت بازی در فصل ۱۹۹۹-۲۰۰۰ لیگ برتر هیچکدام از این دو تیم رنگ پیروزی را ندیده بودند و در انتهای جدول قرار داشتند. شفیلد ونزدی در این وضعیت به استادیوم خانگی نیوکاسل یعنی سنت جیمز پارک رفت و این امید را داشت که بتواند در مقابل حریفی به پیروزی برسد که فصل قبل را یک رده بالاتر از آنها تمام کرده بود. اما قرار نبود این اتفاق یا چیزی نزدیک به آن رخ بدهد. بهلطف هت تریک آلن شیرر در نیمه نخست، نیوکاسل در حالی برای استراحت به رختکن رفت که ۴-۰ از میهمان خود پیش افتاده بود. در نیمه دوم، زاغها چهار گل دیگر هم زدند و شیرر نیز با چسباندن یک توپ دیگر به تور شفیلد تعداد گلهای زده خود در این دیدار را به عدد پنج رساند. نتیجه این شد که جغدها در تمام فصل به تقلا افتاده بودند. آنها در انتها همراه با واتفورد و ویمبلدون به دسته پایینتر سقوط کردند. شفیلد ونزدی هفته آخر برابر لسترسیتی یک پیروزی ۴-۰ کسب کرد اما از همان زمان تا به امروز دیگر در سطح اول فوتبال انگلستان دیده نشده است.
۶. استرالیا ۳۱-۰ ساموآی آمریکا (۲۰۰۱)
نیکی سالاپو، دروازهبان تیم ملی ساموآی آمریکا در توصیف دیداری که او و بازیکنان هموطنش در سال ۲۰۰۱ برابر استرالیا رکورد زدند و ۳۱ گل از حریف دریافت کردند، به فوفورتو گفت:
این شکست یک تجربه شرمآور، ناراحتکننده، آزاردهنده، خشمآور، بسیار احساسی و تأثیرگذار بود. این کشور کوچک در اقیانوس آرام در تورنمنت انتخابی جام جهانی ۲۰۰۲ یک کیسه بوکس برای سایر تیمها محسوب میشد.
اما نتیجه این دیدار حتی برای استرالیاییها هم یک غافلگیری محسوب میشد. شاگردان فرانک فارینا پیش از این دیدار کشور تونگا را با نتیجه ۲۲-۰ شکست داده بودند و ساموآی آمریکا نیز برابر فیجی ۱۳-۰ و مقابل ساموآ ۸-۰ مغلوب شده بود. اما تبعات این دیدار قابل پیشبینی بودند. تیم ملی ساموآی آمریکا پس از این دیدار در رده آخر رنکینگ فیفا قرار گرفت و استرالیا نیز فرمت مسابقات انتخابی جام جهانی را بارها زیر سؤال برد و در نهایت، این تیم از مسابقات جام جهانی ۲۰۱۰ در بخش آسیا به رقابت برای کسب سهمیه پرداخت.
اما داستان ساموآی آمریکا پایان خوشی داشت. پس از چند سال تلاش سخت، آنها در سال ۲۰۱۱ با غلبه بر تونگا با نتیجه ۲-۱ اولین پیروزی رسمی خود را جشن گرفتند. آنها هماکنون در رده ۱۹۰ رنکینگ فیفا قرار دارند و داستان دراماتیک فوتبال این کشور در مستند «Next Goal Wins» که در سال ۲۰۱۴ ساخته شد بهزیبایی بیان شده است. سالاپو که حالا در یاتل آمریکا زندگی میکند در ادامه صحبتهای خود گفت:
من دلم میخواهد این را ثابت کنم که ما دیگر همان تیمی نیستیم که ۱۳ سال پیش شکست خورده بود. من میخواهم به آنها نشان بدهم که به یک انسان متفاوت تبدیل شدهام، من برای این چالش اینجا هستم. هر زمان و هرکجا، فرقی ندارد چه باشد، من آماده هستم.
۷. ای.اس آدما ۱۴۹-۰ اس.او لومرن (۲۰۰۲)
این بازی فوقالعاده عجیب در تاریخ ۳۱ اکتبر ۲۰۰۲ در ماداگاسکار برگزار شد و این نکته لازم به ذکر است که مسئولان فوتبال آن کشور در این دیدار نقش اصلی را ایفا کرد. این دیدار بیش از آنکه یک مسابقه فوتبال باشد، یک نمایش مسخره بود. این بازی بخشی از یک تورنمنت چهار تیمی بود و لومرن در بازی قبلی خود با یک پنالتی بحث برانگیز از دور رقابت کنار رفته بود. آنها که دیگر چیزی برای از دست دادن نداشتند در مقابل آدما شروع کردند به زدن گل به خودیهای متوالی. تیم حریف و تماشاگران کاملاً گیج شده بودند. لومرن پس از این دیدار جریمه شد و مربی تیم، زاکا به سه سال از فعالیت ورزشی محروم گردید و سه بازیکن تیم نیز تا پایان فصل محروم شدند. در کمال تعجب، این بازی لغو نشد و نتیجه آن بهعنوان پرگلترین بازی تاریخ فوتبال کماکان پابرجا است و حتی در کتاب رکوردها، گینس نیز ثبت شده است. شاید تصمیم لومرن برای مقابله با پنالتی مشکوک چندان هم عاقلانه نبود.
۸. میدلزبورو ۸-۱ منچستر سیتی (۲۰۰۸)
انقلاب جدید منچستر سیتی زیر نظر اسون گوران اریکسون چندان براساس برنامهها پیش نرفت. با وجود آنکه تیم به میانههای جدول ردهبندی سقوط کرده بود، هیچکس چنین شکست بزرگی در روز آخر را برای سیتی پیشبینی نمیکرد. ریچارد دان تنها ۱۵ دقیقه پس از آغاز بازی اخراج شد و پس از آن بود که شاگردان گرت ساوتگیت در مقابل دروازه حریف بیرحمانه عمل کردند. آلفونسو آلوز هت تریک کرد و استوارت داونینگ دو گل بهثمر رساند و همچنین آدام جانسون، فابیو راکمبک و جرمی الیادیر نیز گلزنی کردند. تکگل سیتی را نیز الانو در دقیقه ۸۷ با ضربهای زیبا بهثمر رساند. این بازی آخرین دیداری بود که اریکسون در آن هدایت منچسترسیتی را برعهده داشت. مارک هیوز به باشگاه آمد تا دوران جدید باشگاه که امروزه شاهدش هستیم را پایهریزی کند. همراه با هیوز، ونسان کمپانی، پابلو زابالتا، روبینیو و حتی تال بن هایم به سیتی آمدند. دو فصل بعد میدلزبورو به دسته پایینتر سقوط کرد و در سال ۲۰۱۶ تنها بازگشت خود به لیگ برتر را تجربه کرد.
۹. تاتنهام هاتسپر ۹-۱ ویگان اتلتیک (۲۰۰۹)
شاید جالبترین نکته درباره این پیروزی تاریخی اسپرز برابر ویگان در ماه نوامبر ۲۰۰۹ این باشد که نتیجه دیدار در نیمه اول تنها ۱-۰ بهنفع تاتنهام بود. تاتنهام اما در نیمه دوم درخشان ظاهر شد، جرمین دفو در ۳۶ دقیقه طوفانی، پنج گل به ثمر رساند. ویگان در آن فصل اصلاً حال و روز خوبی نداشت. آنها پیش از این دیدار برابر منچستر یونایتد (۵-۰)، آرسنال (۴-۰) و پورتسموث (۴-۰) شکستهای بدی را تجربه کرده بودند. ویگان بعد از این بازی یکبار دیگر برابر یونایتد (۵-۰) تحقیر شدند و همچنین در روز آخر لیگ هم برابر چلسی قهرمان هشت بر صفر شکست خوردند. با این وجود، ویگان در انتها با شش امتیاز اختلاف از منطقه سقوط شانزدهم شد.
۱۰. پی.اس.وی آیندهوون ۱۰-۰ فاینورد (۲۰۱۰)
فصل ۲۰۱۰-۲۰۱۱ برای فاینورد به خوبی شروع نشد. آنها قبل از آنکه با پی.اس.وی روبهرو شوند، در نه بازی اول خود تنها دو پیروزی کسب کرده بودند و در رتبه غیرقابل قبول دهم قرار داشتند. اما در دیدار برابر آیندهوون، وقتی در دقیقه ۳۴ هافبک فاینورد یعنی کلوین لیردام از زمین اخراج شد کار برای فاینوردیها سخت شد. هرچند این باشگاه شهر روتردام در نیمه اول تنها با نتیجه ۲-۰ عقب افتاده بود. درست مثل تاتنهام، پی.اس.وی در نیمه دوم خیرهکننده ظاهر شد. آنها در ۱۷ دقیقه ابتدایی نیمه دوم پنج گل زدند. فاینورد در ترکیب خود ستارگان آینده تیم ملی هلند مثل استفان دی فرای، برونو مارتینز ایندی، لروی فرد و جورجینیو واینالدوم را در ترکیب خود داشت. این تیم فصل را در رتبه بد دهم به پایان رساند اما این تجربه تلخ برای تیم و هواداران فاینورد تا ابد باقی خواهد ماند.