ورزش پارکور چیست؟
پارکور یا هنر جابجایی (Parkour) یعنی عبور از سخت ترین موانع در سریعترین زمانممکن با استفاده از سادهترین شیوهٔ حرکتی که کمترین انرژی مصرفی بدن از یک مبدأ به مقصد. در ادامه با این ورزش بیشتر آشنا می شوید. با دانشچی همراه باشید.
البته در پارکور اصلاً نباید مسیر (مبدأ و مقصد) مشخص باشد یعنی که موانع و مسیر از قبل تعریف شده نیستند این فرد است که تصمیم میگیرد با استفاده از تواناییهای خود از کدام مسیر برود و از کدام شیوهٔ حرکتی برای عبور از موانع استفاده کند. در پارکور فرد به هیچ وجه دنبال موانع نمیگردد، این مسیر است که موانع را در مقابل راه فرد میگذارد.
به کسانی که از اصول پارکور در زندگیخود بهره میبرند «تریسر» «tracer» گفته میشود.
تاریخچه پارکور
پارکور از زمانی که انسان نیاز به شکار کردن و شکار نشدن داشته، وجود داشتهاست. انسانها بهطور طبیعی گسترهای قابل توجه از حرکات و حالات ممکن را برای گذشتن از موانع به وجود میآورد.
از آن گذشته، کودکان به سهولت و صورت بدیع و با نشاط حرکت میکنند، ولی ما هنگامی که شروع به حرکت آگاهانه میکنیم، آن ویژگی را از دست میدهیم. افراد زیادی در طول تاریخ بر روی حرکت انسان و بهبود آن کار کردهاند (از جمله عیاران کاغذباز).
اما پارکور به معنای خاص آن، توسط ریموند بل (Raymond Belle) که یک سرباز فرانسوی در جنگ ویتنام بود پایهگذاری شد. او و همراهانش بهدنبال به وجود آوردن یک روش کارا و مناسب برای «تعقیب و فرار» بودند.
این فعالیتها، سرانجام توسط فرزندش دیوید بل (David Belle) بهصورت مدوّن درآمد. دیوید بیشتر عمر خود را صرف ساماندهی این ورزش کرد و نام «پارکور» را بر آن نهاد. او و دوستانش، از جمله سباستین فوکان (Sebastien Foucan) که مشهورترین آنهاست، با آموزشهای ریموند بل این ورزش را کامل کردند.
فارسی |
انگلیسی |
توضیح |
غلتیدن |
Roll |
غلتیدن به پهلو بصورتی که دست ها به زمین برخورد نکنند . |
فرود آمدن |
Landing |
خم کردن زانو هنگامی که انگشتان پا با زمین برخورد میکنند ( هرگز با تمام پا فرود نیایید ) |
تعادل |
Balance |
راه رفتن متعادل روی لبهٔ بالایی یک مانع |
تعادل گربهای |
Cat balance |
حرکت چهارپاگونه روی لبه ی بالایی یک مانع |
زیرمیله |
Underbar,jump through |
پریدن یا تاب خوردن از بین و زیر موانع برای ردکردن فاصله |
ولشدن ،جدا شدن |
Dismount,swinging jump |
پریدن همراه با چرخش و نوسان از روی موانع |
جهش وارونه ،جهش 360 |
Reverse vault |
پریدن از روی مانع با کمک دو دست همراه باچرخش 360 |
پارکور یک رشته ورزشی است، اما فلسفه ای با ارزش های خاص خود و برای آگاهی از توانایی های خویشتن، مبارزه علیه خود و پرورش جسم و روح دارد. پارکور گذشته از یک ورزش و هنر، یک شیوهٔ زندگی کردن و یک فلسفهٔ روزانه است. یکی از فلسفه های این ورزش، اتکا به توانایی های جسمی و ذهنی افراد برای کمک کردن به کسانی است که در شرایط خاصی قرار دارند. به همین دلیل است که در این ورزش خبری از مسابقه و رده بندی ورزشکاران و غیره نیست، زیرا هر کسی تنها برای خودش و نه برای اثبات برتری خود، تمرین می کند. بسیاری پس از آشنایی با پارکور، اصول آن را در زندگی خود نیز به کار می برند. به کسانی که از اصول پارکور در زندگی خود بهره می برند «تراسور» گفته می شود.هنر پشت سر گذاشتن کارای موانع، با به چالش کشیدن فیزیکی و جسمی خود باعث می شود که با موقعیت های زندگی روزانه آسان تر کنار بیاییم. وقتی که یک مانع یا به عبارتی وضعیتی دشوار در زندگی ما پدیدار شود، یک تراسور همانگونه که در پارکور یاد گرفته، سریع و کارا بر آن غلبه می کند و بدون تغییر مسیر به راه خود ادامه می دهد. جدا از حرفه ای شدن در حرکات، قسمت اصلی آموزش و تمرین صحیح پارکور، توانایی غلبه بر ترس و استفاده از آن در زندگی است، چرا که ابتدا باید بتوان بر ذهن و تفکر خود چیره شد تا توانایی حرفه ای شدن در پارکور در ما بوجود آید. کسانی که پارکور تمرین نمی کنند معمولا درباره آین موضوعات چیزی نشنیده یا ندیده اند؛ در صورتی که به گفتهٔ بنیان گذار این هنر، «فلسفه» جزء درونی پارکور است. پارکور چه چیزی نیست؟ (مهم( پارکور حرکات آکروباتیک، بدل کاری، رقص، حرکات احمقانهٔ بدون توجه به عواقب آن و پرش های بلند بدون دلیل نیست. هم چنین پارکور «حرکت های دلخواه» نیست بلکه مجموعه ای از حرکات از پیش تعریف شده و هدفمند است. در پارکور خبری از مسابقه و کل کل هم نیست. یک کمپین از یکم ماه مه سال ۲۰۰۷ توسط وبگاه رسمی پارکور برای حفاظت از پارکور و فلسفه آن در مقابل مسابقه و رقابت آغاز شده است. اعضای این کمپین اعتقاد دارند که «مسابقه» افراد را تحریک می کند که با دیگران برای رضایت تماشاگران یا اثبات برتری های خود و یا احیانا سودهای مالی مبارزه کنند؛ در حالی که در پارکور، افراد در کنار یکدیگر و فقط برای خودشان تمرین می کنند. پس پارکور نمی تواند تبدیل به یک رشتهٔ مسابقه ای شود، مگر آن که اساس وجودی آن یعنی «پرورش خود» نادیده گرفته شود.
2 ویژگی اصلی پارکور چیست ؟
برای آشنایی با همه چیز درباره پارکور باید به بررسی قوانین و حرکات آن بپردازیم. دو ویژگی اصلی پارکور دویدن و سرعت میباشد که تریسرها از بین همه راههای موجود، راه مستقیم را انتخاب میکنند و موانع مختلف را با استفاده از مهارت هایشان از سر راه برمی دارند و هدف نهایی عبور کردن از این موانع و سالم رسیدن به مقصد می باشد. افزایش آگاهی از فاصله و اجتناب از آسیب دیدگی چه بلند مدت، کوتاه مدت باعث کارآمدتر شدن این فعالیت می شود. که این مورد آخر معرف شعار اصلی پارکور است. بمان و باقی بمان.تاکید پارکور بر کارایی حرکات باعث تمایز آن از فعالیتهای مشابه مانند دو آزاد میشود که اولویت در آن با آزادی حرکات و خلاقیت می باشد. تریسر ها می گویند که ورزش پارکور موجب تقویت قوه تفکر فرد، افزایش اعتماد به نفس و مهارت های تصمیم گیری در مواقع بحرانی میشود و این عمل در واقع فرد را قادر می سازد تا بر موانع ذهنی و جسمی غلبه کند. یک پژوهش توسط موسسه اختلالات عصب شناسی کودکان و بزرگسالان در فرانسه صورت گرفت. نتایج تحقیقات آن بود که تریسر ها در موقعیت های حساس و بحرانی در مقایسه با ژیمناست ها بیشتر به دنبال هدایت کردن و هیجان هستند.
بر خلاف بسیاری ورزش های دیگر پارکور تا کنون در زمین یا ورزشگاه اختصاصی تمرین نمی شود ، البته تلاش هایی در این رابطه صورت گرفته است. تراسورها در محیط های شهری مانند سالن های ورزش ، پارک ها ،زمین های بازی و سازه ها و ساختمان های رها شده تمرین می کنند که باعث به وجود آمدن نگرانی هایی مانند تجاوز به حریم شخصی ،آسیب رساندن به اموال عمومی و تمرین در مکان های نامناسب شده است .
وسایل و تجهیزات
پارکور وسیله و تجهیزات خاصی احتیاج ندارد و تراسورها معمولا لباس های ورزشی یا معمولی سبک و راحت می پوشند . تنها چیزی که توصیه شده است یک کفش ورزشی سبک با چسبندگی زیاد است. بعضی از تراسورها از مچ بند برای محافظت از مچ هایشان استفاده می کنند . برخی نیز از دستکش های نازک ورزشی برای حفاظت از کف دستهایشان استفاده می کنند که به علت کم کردن چسبندگی و حس باعث موضع منفی بعضی از تراسورها می شود.
تاریخچه پارکور در ایران
اولین نشانه از حضور پارکور به صورت حرفهای در ایران، حضور امیرحسین ایمانی و کوشا فتحینژاد در مستند سال ۲۰۰۳ لندن بپر (به انگلیسی: Jump London) بود.
هدف این فیلم نشان دادن گسترش پارکور در دنیا بود، برای همین منظور از گروههای مطرح و فعال پارکور در دنیا تقاضای همکاری نمودند و گروه irPk که بعداً به رها تغییر نام داد نیز در این پروژه همکاری کرد.
در آن زمان(۱۷ سپتامبر ۲۰۰۴) گروه اینترنتی Parkour_Iran توسط گروه irPk تشکیل شد که با وجود غیرفعال بودن هنوز دارای بیشترین عضو در بین گروههای پارکور است.
با گسترده شدن پارکور در ایران و احساس نیاز به آموزش حرفهای تر، امیرحسین ایمانی در تابستان سال ۲۰۰۴ برای آموزش دیدن زیر نظر یکی از موفقترین گروههای پارکور دنیا به لندن رفت. و سایت www.urbanfreeflow.ir از تاریخ ۱۶ نوامبر ۲۰۰۴ با اجازه آن گروه شروع به کار کرد.
در پاییز همان سال بود که این گروه به رها تغییر نام داد و اولین دوره کلاسهای پارکور با هدف انتقال تجربههایشان در مجتمع ورزشی شهید چمران (بولینگ عبدو) برگزار کردند و وبگاه www.parkour.ir نیز شروع به کار کرد.
توجه رسانهها با اجرای نقش دو نفر از اعضای گروه رها (احسان دادفر و آرمان خاشعی) در کلیپی به نام کبوتر (تابستان ۱۳۸۴)، تولید فیلمی کوتاه برای جشنواره پلیس ، مصاحبه با نشریات مختلف (مانند ۴۰چراغ Teenager) و خبرگزاری Ascosiated Press و شرکت در نمایشگاه بینالمللی ورزش ۲۰۰۸ … به این ورزش بیشتر شده و علاقهمندان بسیاری شروع به تمرین کردهاند.
هم چنین گروه رها برای آشنا شدن مخاطبان با این ورزش به دعوت رییس کمیته ایروبیک حرفهای و مهارتی در مراسم افتتاحیه اولین دوره مسابقه ایروبیک حرفهای کشور (۲۵ آبان ۱۳۸۵) در ورزشگاه شهید چمران به ایفای نقش پرداختند.
به مرور زمان گروههای دیگری در سطح ایران شروع به فعالیت کردند که میتوان به گروههای شفق، بن هدز، فراز و ونتد (تبریز) و شاهرگ اشاره کرد که گروه شفق اولین همایش پارکور در تهران با حضور اکثر علاقهمندان به این رشته را در تابستان ۸۷ برگزار کرد.
بزرگترین همایش پارکور توسط گروه رها و پارادوکس با حمایت ردبول در تاریخ ۲۷ فروردین ۱۳۸۹ برگزار شد .تیم های بسیاری از شهرهای مختلف ایران برای شرکت به تهران آمدند که متاسفانه علیرغم داشتن مجوزهای لازم، به علت زیاد شدن بیش از حد جمعیت که بیش از ۵۰۰۰ نفر تخمین زده شد، همایش لغو شد.
خطرات پارکور
پارکور یکی از پرخطر ترین رشته های ورزشی دنیا است. به دلیل آن که بدون هیچ وسیله حفاظتی استفاده نمکنند، و اغلب خطرات این ورزش مربوط به شکستگی و در رفتگی مفاصل است. و به شما توصیه میشود درصورتی که تازه این ورزش را شروع نموده اید در باشگاهای اختصاصی و زیر نظر مربی تمرین کنید زیرا پارکور یکی از ورزش های خطرناک است و تقریباً اسیب ندیدن در این ورزش بی معنی است.
اسیب دیدگی های پارکور، اکثرا به دلیل بی توجهی خود فرد اتفاق میفته. این در حالیه که پس از اسیب دیدگی وقتی با پارکور کار صحبت میکنیم و ازش علت اسیب دیدگی رو میپرسیم میگه:« پارکور کار کردم اینجوری شد.»
نکات مهم درباره پارکور
۱- از پارکور برای انجام کارهای غیرقانونی استفاده نکنید. انجام دادن آن در مواقع ضروری مانند فرار از دست یک مهاجم مفید است.
۲- پارکور رقابت و مسابقه ندارد، تنها علاقه است که فرد را برای ادامه دادن پارکور تشویق می کند.
۳- پارکور هنر حرکت کردن است
۴- پارکور مجموعه ای از حرکت های از پیش تعریف شده و هدفهمند است
۵- پارکور هنر نمایشی نیست بلکه یک چالش واقعی و هیجان انگیز است
۶- پارکور شامل حرکات آکروباتیک، بدل کاری، رقص، حرکات بدون توجه به عواقب آن و پرش های بلند بدون دلیل نیست
۷- پارکور یکی از پر طرفدارترین رشته های ورزشی تفریحی دنیاست
۸- تعادل یک اصل مهم در ورزش پارکور است
۹- از پارکور برای انجام کارهای غیرقانونی استفاده نکنید
۱۰- پارکور اصلا محدوده سنی ندارد، هم به صورت جمعی و هم تکی انجام می شود
سوالات متداول درباره پارکور
۱- در مقایسه با رشته های دیگر به پارکور چه قدر اهمیت داده می شود؟
هیچ کس به “پارکور” بهاء نمی دهد. فکر می کنم ضریب بالای آسیب دیدن ورزشکاران این رشته باعث می شود تا به این رشته اصلاً بها داده نشود. پارکور یک رشته ورزشی جدید شمرده نمی شود ولی در ایران برای آن نه باشگاهی وجود دارد و نه امکانات خاصی در نظر گرفته شده است.
۲- چرا هیچکدوم از اسطوره های پارکور اسیب نمیبینن؟
چون به اصولی که بالا معرفی شد توجه میکنن و از روی فکر عمل میکنن. همچنین قبل از انجام حرکت، بدن خودشونو آماده میکنن.
۳- آیا ورزش پارکور مانند ورزش های دیگر به صورت مسابقه هم برگزار می شود؟
پارکور رقابت و مسابقه ندارد، تنها علاقه است که فرد را برای ادامه دادن پارکور تشویق می کند. در این ورزش مسابقه نمی دهی، مدال نمی گیری، مقام نمی آوری، بلکه تنها با توانایی جسمی و فکری خودت اشنا می شوی.